Srbija; Sačuvajmo Gružansko jezero – izvor pijaće vode Kragujevca, Kraljeva i okolnih sela
, VestiPovodom Svetskog dana voda, 22. marta, članovi Zelene stranke iz Kragujevca posetili su branu u Pajsijeviću na Gružanskom jezeru.
Izgradnjom brane (1979-1981.), pregrađena je jedna od najdužih i vodom najbogatijih reka Šumadije – Gruža. Nakon izgradnje betonsko–lučne brane kod mesta Pajsijević u opštini Knić, formirana je višenamenska akumulacija Gruža čije je punjenje okončano 1983. godine.
Primarna namena akumulacije je vodosnabdevanje Kragujevca, Kraljeva i okolnih sela. Danas se vodom sa ove akumulacije snabdeva više od 400.000 građana.
Formiranje akumulacije je zahtevalo izgradnju nove infrastrukture, pa je za potrebe održavanja nesmetanog saobraćaja izgrađen most na magistralnom pravcu M-23 (Kragujevac – Čačak). Gružansko jezero ima zapreminu od 64,5 miliona m³. Obim jezera je oko 42 km, a širina je 300-2800 m, dužina je oko 10 km, površina oko 900 ha. Potapanjem je formirano više rtova i uvala čime je stvorena dobro razuđena obala. Obala je relativno niska, pristupačna je i obrasla livadama, šumarcima i niskim listopadnim žbunjem. Na knićanskoj strani izdvajaju se mestimično kameniti odseci i nešto više obale koje su manje pristupačne. U severnom delu jezero je širine od 1000-2000 m, dok se u južnom delu (prema brani) jezero sužava na širinu od 100-500 m. Pri maksimalno vodostaju obalska linija je dugačka 42 km, dok se tokom režima niskog vodostaja (uglavnom u letnjim mesecima) ona skrati za maksimalno 3 km. Prosečna dubina jezera pri maksimalnom vodostaju je 6,5 m, dok maksimalno dubina iznosi 35 m. Najveći deo akumulirane vode (preko 80%) je u granicama dubine do 10 m, što ukazuje na relativnu „plitkost“ akumulacije.
Jezero nema veliki broj pritoka. Jedina pritoka sa stalnim tokom je reka Gruža.
Gružansko jezero snabdeva Grad Kragujevac sa 2/3 pijaće vode.
Glavni problem sa aspekta ekologije jeste nepoštovanje sanitarnih zona oko jezera, tako da se veći deo pesticida korišćenih u poljoprivredi slije u jezero, kao i izgradnja vikend naselja u užoj sanitarnoj zoni.
Zelena stranka se ovom prilikom zahvaljuje rukovodstvu JP Vodovod i kanalizacija, kao i upravniku Branislavu Pačarizu i kolegi biologu Zvonku Marjanoviću.
Odbor Zelene stranke u Kragujevcu apeluje na svoje sugrađane da učine sve kako bi sačuvali Gružansko jezero.
Izvor: zelenastranka
NAJNOVIJE VESTI
- June 14, 2023 Srpski Institut za kriticne materijale pokrece regionalnu rudarsku platformu za razmenu znanja
- August 12, 2023 Mojkovcani nece rudnik gradjani struka protiv reaktiviranja jame Brskovo
- August 12, 2023 Zenička vlada počastila svjetske trgovce rudama
- August 9, 2023 GI Zdravi Mojkovac: Hitno povući plan za Brskovo